Evropsko prvenstvo 2024.
Prelistavši stranice istorije, uz podsećanje na sve ono što nas je u prošlosti vezivalo za fudbal u Evropi, došli smo do sedamnaestog Evropskog prvenstva, koje će se 2024. godine od četrnaestog juna do četrnaestog jula odigrati u Nemačkoj.
Osmog marta 2017. godine, kandidaturu za organizaciju završnog turnira podnele su Turska i Nemačka, dok je dvadeset i sedmog septembra naredne godine u Nionu, Švajcarskoj, odlučeno da domaćinstvo pripadne Nemačkoj, koja će po prvi put od 1988. godine, a prvi put od ujedinjenja biti zadužena za organizaciju najveće fudbalske smotre starog kontinenta.
Posle prvenstva odigranog pre tri godine, ponovo je UEFA čitavu organizaciju poverila jednoj državi, a Nemačka sa svojom fudbalskom infrastrukturom, preko deset gradova domaćina i isto toliko stadiona u njima, sigurno može izneti breme koje sa sobom nosi ovako veliki poduhvat.
Nakon što na prethodnom prvenstvu nijedna selekcija nije imala direktan plasman zbog samog obima organizacije, ponovo je domaći sastav imao tu čast, da se bez kvalifikacija nađe na završnom turniru.
Utemeljenjem Lige Nacija, ovoga puta iz tog takmičenja preko tri puta plej-ofa, tri selekcije uspele su da izbore svoje mesto na završnom turniru, dok je preostalih dvadeset došlo iz kvalifikacija, u kojima je nastupilo 53 nacija, smeštenih u deset kvalifikacionih grupa, od kojih je sedam bilo sastavljeno od po pet selekcija u svakoj, dok su preostale tri bile sastavljene od šest selekcija.
Tako su preko kvalifikacionih ciklusa, odigranih od marta do novembra 2023. godine učešće na završnom turniru uspele da redom obezbede selekcije Francuske, Belgije, Portugala, Španije, Škotske, Turske, Engleske, Mađarske, Slovačke, Albanije, Danske, Rumunije, Švajcarske, Srbije, Italije, Češke, Slovenije i Hrvatske, dok su kroz baraž, učešće uspele da obezbede još i Poljska, Ukrajina, ali i Gruzija, koja će biti jedini debitant na Evropskom prvenstvu.
Takmičenje će tokom svojih mesec dana trajanja, biti odigrano u Berlinu, Minhenu, Dortmundu, Gelzenkirhenu, Štutgartu, Hamburgu, Dizeldorfu, Kelnu, Lajpcigu i Frankfurtu. Još od Evropskog prvenstva 2000. godine, nakon dvadeset i četiri godine pauze, na ovogodišnjem prvenstvu Evrope nastupiće i selekcija Srbije, koja će po prvi put od proglašenja nezavisnosti učestvovati na završnom turniru.
Kako je već od ranije bilo poznato da će po uzoru na prethodna dva Evropska prvenstva i na ovom nastupiti 24 selekcije, sam format takmičenja se nije menjao, pa su timovi raspoređeni u šest grupa sa po četiri tima u svakoj, dok će dve prvoplasirane uspeti da uz četiri najbolje trećeplasirane selekcije obezbede put u osminu finala. Žreb za Evropsko prvenstvo 2024. godine, održan je drugog decembra 2023. godine u „Elbfilharmoniji“ u Hamburgu, a na njemu su svi učesnici raspoređeni u četiri šešira, koje su činila imena šest selekcija u svakom, a koji su na osnovu rang liste bili bazirani prema učinku u kvalifikacijama.
Kao domaćin, Nemačka je direktno smeštena u grupu A, u kojoj će se takmičiti još i Škotska, Mađarska i Švajcarska.
U grupi B, koja će po svojim imenima učesnica biti okarakterisana kao „grupa smrti“, nalaze se Španija, Hrvatska, Albanija i aktuelni šampion Evrope, selekcija Italije.
Naša selekcija, nastupiće u grupi C, a pored Srbije u njoj se nalaze Engleska, Danska i Slovenija.
Francuska će uz Holandiju, predstavljati favorite u grupi D, u kojoj će se još takmičiti selekcije Poljske i Austrije.
Grupa E, okupljena je oko Belgije, Slovačke, Rumunije i Ukrajine, dok će se u poslednjoj takmičarskoj grupi F, pored Turske, Portugala i Češke, naći i debitant na ovom turniru, selekcija Gruzije.
Jasno je da nas po svemu sudeći, očekuje jedan od najzanimljivijih turnira u svojoj dosadašnjoj istoriji, pa nam stoga ne preostaje ništa drugo nego da sa nestrpljenjem dočekamo kraj proleća i početak leta, gde ćemo tokom mesec dana najboljeg fudbala starog kontinenta pratiti našu selekciju i otpočeti potragu za novim šampionom Evrope!
Maskota Evropskog prvenstva 2024 – Albert
Kada je reč o maskoti turnira prekretnica počinje, sada već davne, 1980. godine, kada je na Evropskom prvenstvu u Italiji predstavljena prva maskota na prvenstvu starog kontinenta, nazvana izrađena tada po liku iz dečije bajke – Pinokiju.
Usledio je pevac Peno, zaštitnik Evropskog prvenstva iz 1984. u Francuskoj, odakle ga na prvenstvu iz 1988. godine u Zapadnoj Nemačkoj zamenjuje zec Berni, čije je telo imalo ljudski oblik.
Zec je krasio i prvenstvo iz 1992. godine u Švedskoj, čiji su organizatori samo boje prilagodili svojoj zemlji.
Lav Golijat, dizajniran je bio prema prvoj maskoti sa Svetskog prvenstva iz 1996. godine, a Englezi su se usresredili da te 1992. godine, Golijat na grudima ponese njihov grb.
Benelaki je 2000. godine, predstavljao lava sa đavoljim rogovima, u čast organizatora, Belgije i Holandije.
Maskota Evropskog prvenstva u Portugalu, ponela je ime Kinas, a predstavljala je dečaka iz crtanog filma, da bi se u kreiranje maskote za prvenstvo Evrope 2008. godine u Austriji i Švajcarskoj uključio čak i „Warner Bros“, predstavivši blizance Triksa i Fliksa, da bi samo četiri godine kasnije, prvenstvo u Poljskoj i Ukrajini, sa istim motivom, organizovano kroz maskotu Slaveka i Slavka, u čijoj je kreaciji, ponovo pomogla pomenuta kompanija.
Ponovo je u ljudskom obliku, imenom Super Viktor, predstavljena maskota dečaka, koji je bio simbol Evropskog prvenstva u Francuskoj, odigranom 2016. godine, da bi Skilzi, „humanoid“ koji predstavlja slobodan stil fudbala, bio maskota ujedinjenog prvenstva Evrope iz 2020. godine.
Za prilike Evropskog prvenstva u Nemačkoj, maskota je predstavljena dvadesetog juna 2023. godine, za vreme trajanja prijateljskog meča između Nemačke i Kolumbije.
Za razliku od do sada korišćenih ljudskih oblika, petlova, lavova i kao što je to bio slučaj u Zapadnoj Nemačkoj – zeca, maskotu ovogodišnjeg turnira predstavljaće – meda.
Simpatični, crnooki, braon meda na sebi će nositi dres sa brojem 24, aludirajući na godinu održavanja turnira, a svoje ime je dobio nakon što je, kao i za prilike Evropskog prvenstva 2016. godine, bilo organizovano glasanje na sajtu UEFA.
U konkurenciji između Herci von Ber, Bernhart, Bernardo, ovaj slatki meda zvanično je poneo ime Albert, kako je osvojio 32% glasova javnosti.
Albert je složenica od imena Albert i nemačke reči za medveda (Bär), a kako su u njegovom „krštenju“ učestvovali i đaci širom Evrope, jasno je da će im ovogodišnja maskota sigurno izmamiti osmeh na licu.
Oficijalna lopta – Adidas fussballliebe
Zvanična lopta Evropskog prvenstva 2024. godine u fudbalu, predstavljena je petnaestog novembra 2023. godine, a kako iz kompanije Adidas ističu, ova lopta je inspirisana radošću i ljubavlju prema fudbalu zbog čega je i nazvana „Fussballliebe“ – ljubav prema fudbalu.
Sadrži crne krilaste figure sa crvenim, plavim, narandžastim i zelenim ivicama i krivama, kako bi kvalifikovanim reprezentacijama prikazala vibracije prema samom prvenstvu i koliko ljubavi prema ovom sportu daju obožavaoci fudbalske igre.
Na lopti su prikazane ilustracije svih stadiona i imena gradova domaćina ovog prvenstva.
Ova lopta, sastavljena je od održivog biorazgradivog materijala, a inovacija koju sa sobom predstavlja jeste i ta da je prva lopta koja u sebi sadrži „tehnologiju povezane lopte“, sa posebnim sistemom vešanja i električnim senzorom pokreta u centru, koji dozvoljavaju sudijama da ih koriste u slučaju donošenja upitnih odluka.
Reč je o tehnologiji koja šalje tačne informacije o lopti, kao što je pozicija igrača čime se doprinosi poluautomatizovanoj ofsajd tehnologiji, ali i rešavanju spornih situacija vezanih za igranje rukom i kaznene udarce.
